Zapewne większość z nas w latach młodzieńczych miał do czynienia z wszami. Niestety, ale temat ten pomimo upływu czasu, poprawy warunków mieszkalnych, higienicznych oraz skutecznych metod leczenia, jest nadal bardzo popularny. Wszami jest stosunkowo łatwo się zarazić trudniej zaś jest je całkowicie zwalczyć. Najczęściej wszy pojawiają się w miejscach, gdzie przebywa dużo ludzi, tak wiec szkoły, przedszkola czy żłobki to najczęściej wymieniane potencjalne miejsca zakażenia. Choroba powodowana przez wszy określana jest mianem wszawicy. Najczęściej dotyczy ona dzieci, ze względu na ich bezpośredni kontakt z rówieśnikami. Dla wielu wszawica wciąż kojarzy się z bieda lub brudem, często przypisywana jest jako dolegliwość osób bezdomnych, jednak nie do końca tak jest.
Najczęściej rozpoznawaną chorobą jest tzw. wszawica głowowa, którą wywołuje pasożyt o tej samej nazwie (wsza głowowa). Wszy bytują na owłosionej części skóry głowy, a ich głównym pożywieniem jest krew, pozyskiwana poprzez nakłucie skóry. Wszy najczęściej osadzają się u nasady włosów, gdzie są bardzo mocno przyczepione To jedna z ich cech charakterystycznych- produkują lepka substancję, która gwarantuje im mocną przyczepność. To z kolei jeden z najgorszych cech tego pasożyta – ciężko go usunąć. Choroba utrzymuje się tak długo, jak długo żyją wszy. Niestety pasożyty te mają zdolność składania jaj, przez co nieleczona wszawica może dokuczać tygodniami. Poza doskwierającym swędzeniem skóry, drobnymi rankami i zgrubieniami powstającymi na skutek drapania, chorobie tej nie towarzyszą inne objawy. Swędzenie jest reakcją alergiczną na ukąszenie wszy. Samo rozpoznanie może być dość problematyczne, ponieważ nie zawsze swędzenie głowy utożsamiamy z wszawicą.
Bardzo charakterystycznym symptomem choroby jest to, jak wygląda wsza. Trafne rozpoznanie tego pasożyta przyczynia się do wczesnego rozpoczęcia terapii i zwieszenia szans na szybkie wyeliminowanie choroby. Wszy to stosunkowo niewielkie owady, które swoim rozmiarem porównywane są do ziarna sezamu. Mają one zazwyczaj od ok. 3 do 6 mm długości. Ich cechą charakterystyczną jest to, że posiadają kłująco-ssące narządy gębowe, krótkie odnóża oraz bardzo twardy pancerz. Składane przez nie jaja nazywane są gnidami. Gnidy po wykluciu zmieniają swój kolor tj. przechodzą z koloru białego do brązowego – charakterystycznego dla dorosłych osobników. Gdy wesz jest najedzona, wówczas znacznie ciemnieje.
Wszy wykluwają się ze złożonych jaj (wspomnianych gnid) po około 8-10 dniach. Wówczas przechodzą w kolejną fazę rozwojową, określaną mianem nimf. W tym czasie przez około 10-12 dni pasożyty mają zdolność do rozmnażania się. W pełni dojrzała wesz przeżywa nawet do 3 miesięcy i ma zdolność składania nowych jaj (nawet to 10 jaj dziennie).
Sam proces leczenia nie jest trudny, jednak wymaga poddania się mu całej rodziny, ponieważ tylko w ten sposób ogranicza się możliwość wtórnego zakażenia. Na rynku dostępny jest wiele skutecznych preparatów, a większość z nich można kupić bez recepty w formie szamponów, pianek czy nawet maści.
