Angina bakteryjna

Angina bakteryjna, czyli zapalenie gardła i migdałków, to jedna z najczęstszych chorób wśród dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Anginę wywołują beta hemolizujące paciorkowce z grupy A – Streptococcus pyogenes. Objawy anginy bakteryjnej to: silny ból gardła, który utrudnia przełykanie, wysoka gorączka i powiększone węzły chłonne. Przenosi się drogą kropelkową, a skuteczne leczenie wymaga wdrożenia antybiotyków. Jak odróżnić anginę wirusową od bakteryjnej? Jak wygląda leczenie?

Czym jest angina bakteryjna?

Ostre zapalenie gardła może mieć podłoże zarówno bakteryjne, jak i wirusowe. Występuje dosyć często wśród dzieci i zazwyczaj spowodowane jest wirusami. Z kolei angina bakteryjna to termin, który stosuje się tylko w stosunku do zapalenia gardła i migdałków spowodowanego przez paciorkowce beta hemolizujące z grupy A. Stąd bakterie wywołujące anginę to jedynie Streptococcus pyogenes, które odpowiedzialne są nawet za 90% bakteryjnych zapaleń gardła1. Z kolei bakteryjne zapalenie gardła mogą wywołać także bakterie takie jak Neisseria gonorrhoeae, Corynebacterium diphtheriae, Arcanobacterium haemolyticum2.

Angina bakteryjna rozwija się nagle, powodując bardzo silny ból gardła oraz powiększenie migdałków. Migdałki podniebienne odpowiedzialne są za odpowiedź immunologiczną, dlatego podczas infekcji ulegają powiększeniu3. Angina najczęściej występuje w okresie jesienno-zimowym, kiedy odporność człowieka jest obniżona. Zazwyczaj dotyczy dzieci w wieku 5–15 lat1.

Ludzie bardzo często są nosicielami paciorkowców S.pyogenes, jednak nie występują u nich objawy. Jest to spowodowane faktem, że bakterie te występują w stanie równowagi z florą bakteryjną naszego organizmu. Nosicielami zazwyczaj są dzieci. Paciorkowce żyją głównie na błonie śluzowej gardła4.

Czy angina bakteryjna jest zaraźliwa?

Czy angina jest zaraźliwa? Angina bakteryjna przenoszona jest drogą kropelkową, co oznacza, że jest wysoce zaraźliwa. Zarazić można się, mając kontakt z wydzieliną z nosa i gardła osoby chorej. Zazwyczaj wystarczy być w pobliżu osoby chorej, która zacznie kaszleć bądź kichać. Kropelki, wydostając się z jamy nosowej i ustnej, osiadają na różnych powierzchniach. W przypadku dotknięcia zanieczyszczonych powierzchni bakterie przenoszą się na ręce kolejnej osoby, która może je dalej transmitować1.

Objawy rozwijają się w czasie od 2 do 5 dni. Okres zarażania zależy głównie od szybkości wdrożenia leczenia. Jeśli osoba chora otrzyma antybiotyk odpowiedni dla danego szczepu bakterii, zazwyczaj przestaje zarażać już po 12 godzinach od przyjęcia pierwszej dawki leku1.

Angina wirusowa a bakteryjna

Jak odróżnić anginę wirusową od bakteryjnej? Pojęcie anginy ropnej stosuje się do zapalenia gardła wywołanego głównie przez S.pyogenes, jednak infekcje gardła i migdałków mogą mieć również podłoże wirusowe5. Ostre zapalenie gardła i migdałków mogą wywoływać takie wirusy jak: rhinowirusy, adenowirusy, RSV, wirusy grypy i inne6.

W celu odróżnienia infekcji stosuje się skalę wg Centora/McIsaaca7. Im więcej otrzymanych punktów, tym większe prawdopodobieństwo anginy. Infekcje bakteryjne zazwyczaj mają nagły przebieg z bardzo wysoką gorączką. Jeśli na migdałkach występuje ropny nalot, prawdopodobna jest to infekcja bakteryjna. Infekcje wirusowe rozwijają się zazwyczaj stopniowo i są łagodniejsze. Najlepszym sposobem na odróżnienie anginy bakteryjnej od wirusowej jest wykonanie posiewu wymazu z gardła w kierunku paciorkowców6.

Angina bakteryjna objawy

Objawy anginy bakteryjnej rozwijają się nagle z dosyć intensywnym nasileniem. Zazwyczaj występują takie symptomy jak6:

  • nasilony ból gardła, który utrudnia przełykanie,
  • gorączka powyżej 38 st. Celsjusza,
  • powiększenie węzłów chłonnych,
  • zaczerwienione gardło,
  • biały nalot na migdałkach.

U mniejszych dzieci mogą pojawić się także nudności i wymioty oraz ogólne uczucie osłabienia i rozbicia.

Angina bakteryjna leczenie

Angina bakteryjna wymaga zastosowania antybiotyków. Lekiem z wyboru jest fenoksymetylopenicylina, ponieważ paciorkowce są wysoce wrażliwe na penicyliny4. Stosuje się również inne antybiotyki, jeśli dany lek nie zadziała. Ważne jest jednak odpowiednie stosowanie antybiotyków, czyli:

  • przyjęcie dawki do końca, nawet jeśli objawy ustąpią,
  • przyjmowanie leku o ściśle określonych godzinach,
  • niepomijanie dawek.

Oprócz antybiotyków można stosować także leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe oraz różne preparaty łagodzące na gardło1.

Bibliografia:

  1. https://www.cdc.gov/groupastrep/diseases-hcp/strep-throat.html%20[dost%C4%99p:%2019.12.2021].
  2. Bisno A. L., Acute pharyngitis. N Engl J Med. 2001;344(3):205–211.
  3. Stelter K. ,Tonsillitis and sore throat in children. GMS Curr Top Otorhinolaryngol Head Neck Surg. 2014;13:Doc07.
  4. Szczypa K., Wilemska J., Hryniewicz W., Sitkiewicz I., Epidemiologia zakażeń Streptococcus pyogenes, struktura klonalna populacji i antybiotykooporność. Postępy Mikrobiologii 2013; 52(3): 223-232.
  5. Skotnicka B., Medycyna Praktyczna Angina – objawy, przyczyny, leczenie, [dostęp: 20.06.2022] https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,zapalenie-gardla-i-angina
  6. Dziekiewicz M., Radzikowski A., Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, Pediatr Med Rodz 2016, 12 (2), p. 141–149.
  7. Fine A. M., Nizet V., Mandl K. D., Large-scale validation of the Centor and McIsaac scores to predict group A streptococcal pharyngitis. Arch Intern Med 172(11):847-852, 2012.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here